انواع ضربه شارپی فلزات

آزمایش ضربه

تفاوت نحوه وارد شدن ضربه به نمونه در دو آزمون ضربه شارپی و آزمون ضربه آیزود

کاربردهای آزمون ضربه

اصلی ترین کاربرد این آزمون، به دست آوردن مقاومت قطعه در برابر ضربه است.

از دیگر کاربردهای آزمایش ضربه می توان به تعیین چقرمگی، بررسی اثر دما بر مقاومت ضربه و بررسی میزان حساسیت مواد به شکاف نیز اشاره کرد.

با استفاده از نتایج ازمون ضربه می توان در شرایطی که تنش و دمای مشخصی وجود دارد، مواد را به درستی انتخاب کرد.

دستگاه تست ضربه

بررسی و تخمین رفتار شکست نرم و ترد قطعات با کمک آزمون ضربه امکانپذیر است.

برای اطمینان از انجام صحیح عملیات حرارتی روی قطعه می توان از آزمون ضربه استفاده کرد.

تعیین مقاومت به شکست در اتصالات جوشکاری شده نیز از مواردی است که توسط ازمایش ضربه امکانپذیر است.

نتایج آزمون ضربه

در قسمت های قبل چند مورد از پارامترهای حاصل از نتایج آزمون ضربه بیان شدند اما مهم ترین نتیجه آزمون ضربه شارپی ، به دست آوردن دمای تبدیل نرمی به تردی است. دمای تبدیل نرمی به تردی (DBTT) به صورت دمایی که پایین تر از آن، ماده در برابر شکست رفتار ترد و بالاتر از آن، ماده رفتار نرم از خود نشان می دهد، تعریف می شود. تفاوت شکست نرم و ترد در آزمايش ضربه در این است که، شکست ترد به صورت لحظه ای اتفاق افتاده و سطحی هموار دارد اما شکست نرم در زمان طولانی تری رخ می دهد و سطح آن نیز ناهموار است. برای شناسایی این دما، باید آزمون ضربه را در بازه های دمایی مختلفی انجام داد. پیدا کردن این دما در ساخت بسیاری از سازه ها مانند ساخت سازه های فولادی بسیار اهمیت دارد.

تفاوت آزمایش ضربه و تست کشش

شباهت این دو تست در این است که، اعمال نیرو در هر دو به صورت تک محوری است. اما در مقابل، در تست کشش ، نرخ کرنش پایین است و در آزمون ضربه شارپی ، نرخ کرنش بالا و نحوه اعمال نیرو به صورت ضربه ای است.

محدودیت های آزمون ضربه

ابعاد نمونه هایی که در آزمون ضربه استفاده می شوند، نسبت به نمونه های واقعی کوچکتر است به همین دلیل دمای انتقال نمونه های واقعی بیشتر است. درنتیجه دمای انتقال حاصل از ازمايش ضربه فقط برای مقایسه فلزات مختلف و آلیاژها استفاده می شود.

آزمون ضربه

تفاوت دمای انتقال برای نمونه واقعی و نمونه مورد استفاده در آزمون ضربه

اگر در ساختار قطعه ترک وجود داشته باشد، طول آن بر روی دمای انتقال و انرژی جذب شده تاثیر می گذارد. درواقع با افزایش طول ترک، شکست ترد اتفاق می افتد چراکه سطح مقطع نمونه کاهش یافته و تحمل نیروهای اعمالی را ندارد درنتیجه شکست ترد صورت میگیرد.

خدمات آزمایش ضربه

اگر بخواهیم چند مورد از خدمات آزمایش ضربه را نام ببریم، می توانیم به آماده سازی نمونه در ابعاد مناسب برای دستگاه تست ضربه ، قرار دادن نمونه به شکل درست در دستگاه تست ضربه شارپی ، انجام تست و در نهایت تحویل نتایج آن اشاره کنیم. برای دستیابی به نتایجی درست، دقیق و با حداقل خطا بهتر است از خدمات آزمایش ضربه استفاده کرده و چندین بار این تست را انجام دهید. مراکز و موسسات و حتی برخی شرکت های فعال در حوزه های صنعتی، خدمات آزمايش ضربه را به متقاضیان ارائه می دهند. این مراکز در کنار خدمات آزمایش ضربه ، انواع دیگر تست های مربوط به آنالیز قطعات و ساخت قطعات، مانند تست سختی ، تست سایش ، تست فشار ، آزمون کشش و غیره را نیز انجام می دهند.